Është një përrallë për dy ishuj. Njëri është i pabanuar nga njeriu dhe aty shfaqet një fëmijë, qoftë i gjeneruar spontanisht apo duke lundruar brenda një kutie. Fëmija është Hajj ibn Jakdhan ( i Gjalli i biri i të Zgjuarit ). Ai mëndet nga një drenushë dhe pas vdekjes së kësaj mëndeshe ai mbetet si robinson Kruzoja i vetëm. Zgjuarsia e tij e lindur, e dobët në fillim zhvillohet shkallë pas shkalle, deri sa e aftëson atë të dominojë mbi shokët e tij të egër. Ai e mbrrinën burrërinë dhe nëpërmjet një observacioni dhe reflektimi papushim, gradualisht fiton dijet mbi universin fizik. Së këndejmi ai përparon në mbretërinë e metafizikës dhe i provon vetvetës ekzistencën e një Krijuesi të Gjithëfuqishëm. Duke praktikuar disciplinën asketike të mendjes dhe trupit ai kërkon për bashkim me këtë Shpirt Një e të Përjetshëm.